Më 5 nëntor në Shkup u mbajt konferenca e njëzetë me radhë ndërkombëtare e-Shoqëri.mk, e organizuar nga Fondacioni Metamorfozis, i cili shënon dy dekada të ekzistencës së tij. Konferenca e këtij viti trajtoi temën e transformimit digjital përmes disa diskutimeve në panel, ekspozitave, kuizeve dhe prezantimeve. Në kuadër të konferencës, për herë të parë u nda edhe çmimi “Ilija Zhupanoski” për përballjen me dezinformatat.
Konferencën e hapi ambasadorja e Mbretërisë së Holandës në Republikën e Maqedonisë së Veriut, Özlem Canel, së bashku me drejtorin ekzekutiv të Fondacionit
Metamorfozis, Bardhyl Jashari. Ambasadorja Canel, ndër të tjera, theksoi se: “kur flasim për digjitalizimin, nuk mund të mos diskutojmë për sigurinë kibernetike, ato janë dy anët e së njëjtës monedhe”.
Nga ana tjetër, Jashari theksoi se Fondacioni Metamorfozis, “për dy dekada me aktivitetet dhe angazhimet e tij të ndryshme, është përpjekur të përdorë teknologjinë për të promovuar hapjen dhe transparencën e autoriteteve, për të luftuar gjuhën e urrejtjes në internet dhe për çështje të tjera”.
Përveç ekspertëve nga rajoni dhe jashtë vendit, në përmbajtje u përfshinë edhe ekspertë vendas, përfaqësues të institucioneve shtetërore, por edhe të sektorit të biznesit, si dhe persona me aftësi të kufizuara dhe përfaqësues të organizatave rinore.
Në diskutimin e parë në panel të titulluar “A ka dobi nga shoqëria digjitale”, folësit i paraqitën këndvështrimet e tyre nga sektori institucional, qytetar dhe ai i biznesit lidhur me përgjegjësinë dhe praktikat e tyre që i aplikojnë në krijimin e një shoqërie digjitale që është në dobi të të gjithë qytetarëve.
Menjëherë pas përfundimit të diskutimit, të pranishmit patën mundësinë të njihen nga afër me mënyrat e aplikimit të asistentëve të IA-së nga ana e personave me aftësi të kufizuara.
Pas pushimit, patëm mundësinë të ndiqnim një diskutim ndryshe që ka të bëjë me mënyrat e reja të përdorimit të mjeteve të komunikimit dhe të mediave të reja, veçanërisht tek të rinjtë. Diskutimi “Më trego memen tënde – Memifikimi i diskursit shoqëror ” preku çështjet se si mediat përshtaten me mënyrat e reja të decentralizuara të transmetimit të informacionit ku fuqia e tyre zvogëlohet, ndërsa ndikimet e padëshiruara në sfond rriten.
Të rinjtë u përfshinë edhe në përmbajtjen në vazhdim, në të cilën përfaqësues të rinj nga organizatat e shoqërisë civile garuan me qytetarë të moshuar dhe më me përvojë në një kuiz për njohjen e dezinformatave. Kjo përmbajtje argëtuese tregoi se sa e vështirë është të njihen dezinformatat dhe cilat janë mënyrat për t’i zbuluar ato.
Diskutimi i fundit në panel “Lufta me dezinformatat – Sfida politike dhe e sigurisë në Ballkanin Perëndimor” u fokusua pikërisht në dezinformatat dhe pasojat e tyre serioze mbi sigurinë e vendit. Në këtë panel morën pjesë ekspertë të cilët i ndanë përvoja e tyre për këto çështje nga rajoni dhe më gjerë.
Konferenca u mbyll me ndarjen e çmimit vjetor “Ilija Zhupanoski” për gazetarë, organizata të shoqërisë civile dhe individë që kontribuojnë në luftën kundër dezinformatave në vend, të cilin Metamorfozis e ndan për herë të parë. Çmimet u ndanë në dy kategori.
Në kategorinë “Punimi më i mirë gazetaresk, përkatësisht punimi profesional i përgatitur nga organizata të shoqërisë civile dhe individë”, çmimi prej 3.000 euro në kundëvlerë në denarë iu nda Shoqatës së qytetarëve Instituti për Media dhe Analitikë IMA – Shkup për punimin profesional me një seri përmbajtjesh të ndërlidhura të përpunuara në emisionin televiziv “Poligraf” për ekspozimin e dezinformatave.
Autorë të projektit dhe të skenarit janë Petrit Saraçini dhe Zharko Trajanoski.
Nga ana tjetër, çmimin në kategorinë “Përmbajtje edukative multimediale”, e përgatitur nga të rinjtë me moshës nga 18 deri në 28 vjeç, në vlerë prej 1.000 euro e fitoi gazetari Ardit Ramadani për videon e titulluar “Histeria mediatike për gjininë e Imane Helifit i ka rrënjët në Rusi, media, sërish, ranë në grackën e Rusisë”.
Duke marrë parasysh cilësinë e temës së raportuar “Dezinformatat dhe përhapja e teorive të konspiracionit” (video edukative), Komisioni njëzëri vendosi që t’i japë mirënjohje për kontribut të veçantë gazetares Vesna Kollovska.
Në ditën e dytë konferenca vazhdoi në Dhomën Publike, ku u mbajt një punëtori për luftën kundër dezinformatave: StopFake – praktikat më të mira. Punëtoria kishte për qëllime edukimin për njohjen dhe kundërvënien ndaj dezinformatave duke u bazuar në përvojat e shërbimit të njohur të verifikimit të fakteve StopFake.org nga Ukraina, i cili këtë vit e feston 10 vjetorin e ekzistimit të tij. E realizuar në sinergji me Iniciativën e Lajmeve të Google (Google News Initiative) për të zhvilluar aftësitë dhe për të prezantuar këshillat për edukimin e brezit të ri të gazetarëve, verifikuesve të fakteve dhe mësimdhënësve.
