Lidhja e verifikimit të fakteve me censurën është e dëmshme sepse pretendime të tilla të rreme janë një nga forcat shtytëse pas ngacmimeve dhe sulmeve ndaj verifikuesve të fakteve, njoftoi EFCSN
Rrjeti Evropian për Standarde të Verifikimit të Fakteve (EFCSN) është i zhgënjyer nga vendimi i Meta-s për t’i dhënë fund programit të tij të verifikimit të fakteve duke filluar në SHBA, ndërsa dënon fuqishëm deklaratat e themeluesit të Meta-s që lidh kontrollin e fakteve me censurën, thuhet në reagimin e tyre ndaj njoftimit të Mark Zuckerberg se po i jep fund përdorimit të verifikimit të pavarur të fakteve në platformat e tij, duke filluar nga SHBA,
“Kjo duket më shumë si një lëvizje e motivuar politikisht e bërë në kontekstin e administratës së ardhshme të Donald Trump në Shtetet e Bashkuara sesa një vendim i bazuar në prova”, tha Clara Jimenez Cruz, presidente e EFCSN.
Rrjeti inkurajon Bashkimin Evropian që t’i rezistojë presionit politik dhe të mos e lejojë atë të minojë përpjekjet e tij për të trajtuar përhapjen e dezinformatave në platformat kryesore online. Siç theksojnë nga atje, verifikimi i fakteve nuk është censurë dhe e njëjta jep kontekst dhe fakte për çdo qytetar në bazë të të cilave më pas merr vendimin e tij. Kontrolli i fakteve është provuar të jetë efektiv në luftimin e dezinformatave.
“Të barazosh verifikimin e fakteve me censurën është një pretendim i rremë dhe keqdashës. Kontrolluesit e fakteve nuk “censurojnë” askënd. Anëtarët tanë hetojnë dhe publikojnë prova të pretendimeve potencialisht të rreme. Ka qenë gjithmonë vendimi i Metës se çfarë të bëjë me etiketën e kontrollit të fakteve për përmbajtjen, jo i yni”, thuhet në reagimin e FCSN-së.
Nga atje ata kujtojnë deklaratën e Zuckerberg, i cili tha: “Verifikuesit e fakteve ishin thjesht shumë të njëanshëm politikisht dhe humbën më shumë besim sesa krijuan”.
“Kjo është gënjeshtër. Kontrolluesit e fakteve udhëhiqen nga standardet më të larta gazetareske të raportimit të paanshëm, transparencës, integritetit dhe llogaridhënies, me organizata si EFCSN që mbështesin këto standarde nëpërmjet recensioneve të kryera në mënyrë të pavarur. Lidhja e verifikimit të fakteve me censurën është e dëmshme sepse pretendime të tilla të rreme janë një nga forcat shtytëse pas ngacmimeve dhe sulmeve ndaj kontrolluesve të fakteve. Për më tepër, këto akuza mund të përkeqësojnë një çështje tashmë të ndezur që prek kontrolluesit e fakteve në mbarë botën”, shtohet në deklaratë.
Ndërsa disa vende evropiane shkojnë drejt zgjedhjeve në vitin 2025, platformat që tërhiqen nga luftimi i lajmeve të rreme dhe dezinformatave lejojnë dhe madje ftojnë potencialisht ndërhyrje në zgjedhje, veçanërisht nga aktorët e huaj. BE-ja në veçanti duhet të qëndrojë e vendosur në zbatimin e ligjeve të veta, edhe përballë presionit nga vendet e tjera.
Çfarë thonë faktet (dhe Meta) për ndikimin e programit të kontrollit të fakteve
EFCSN thekson se njoftimi i Metës e barazon sistemin e shënimit të dezinformatave të verifikuara me censurën, duke thënë se “Programi i destinuar për informacion është kthyer shumë shpesh në një mjet censurimi”.
“Kjo është në fakt e kundërta e mënyrës se si funksionon sistemi i etiketimit. Raportimi i dezinformatave i lejon përdoruesit të marrin vendim të informuar se çfarë përmbajtje të ndajnë ose komentojnë”, thotë EFCSN.
Në fakt, shtohet aty, vetëm vitin e kaluar përpara zgjedhjeve parlamentare të BE-së, Meta vuri në dukje efektivitetin e sistemit të tij të etiketimit, duke thënë: “Ndërmjet korrikut dhe dhjetorit 2023, për shembull, mbi 68 milionë përmbajtje të shikuara në BE në Facebook dhe Instagram kishin shenja kontrolli faktesh. Kur vendoset etiketë e kontrollit të fakteve, 95% e njerëzve nuk klikojnë për ta parë atë.”
Meta gjithashtu e ka festuar më parë Programin e saj të verifikimit të fakteve nga papa e tretë si të suksesshëm dhe të dobishëm për përdoruesit, duke deklaruar, “Ne e dimë se ky program funksionon dhe njerëzit shohin vlerë në etiketat paralajmëruese që shfaqim në përmbajtje pasi faktet e partnerit të kontrollit të fakteve do ta vlerësojë”.
Në njoftimin e fundit, themeluesi i Metës aludon për “shumë gabime dhe shumë censurë”; por Raporti i fundit i Transparencës i Metës nga DSA tregon se gabimet në përmbajtjen e verifikuar prekën vetëm 3.15 përqind të totalit të ankesave të degradimit në Facebook.
Për më tepër, EFCSN thekson se modeli i Shënimeve të Komunitetit i propozuar si një alternativë ndaj Programit të Kontrollit të Fakteve nga Pala e Tretë ka gjithashtu dobësi.
“Vërejtjet e komunitetit mund të jenë më të dobishmet për t’iu kundërvënë pretendimeve të rreme kur ato bazohen në ekspertizën e duhur dhe punën e verifikimit të fakteve. Në kontekstin e zgjedhjeve të vitit 2024 në SHBA, Poynter raportoi se Vërejtjet e komunitetit të X kishin në rastin më të mirë një efekt jashtëzakonisht margjinal në luftimin e dezinformimit zgjedhor. Nga një hetim tjetër, organizata anëtare EFCSN. Science Feedback zbuluan se shumica e përmbajtjes në X (ish Twitter) që kontrolluesit e fakteve zbuluan se ishin të rreme ose mashtruese nuk kishin shenja të dukshme se ishin moderuar”, thuhet në njoftimin e EFCSN-së.
Rrjeti Evropian për Standardet e Kontrollit të Fakteve është një shoqatë e organizatave që kontrollojnë faktet e përkushtuara ndaj standardeve të pavarësisë, transparencës dhe cilësisë gazetareske të përcaktuara në Kodin Evropian të Standardeve për Organizatat e Pavarura të Kontrollit të Fakteve. Me mbi 50 anëtarë të konfirmuar në të gjithë Evropën, EFCSN është zëri i verifikuesve evropianë të fakteve. Fondacioni Metamorfosis është një nga themeluesit dhe një anëtar i EFCSN që përmbush plotësisht standardet e përcaktuara.
Ndaje: