Ndikimi i dezinformimit në lidhje me 5G gjatë krizës së KOVID-19

Jetojmë në një kohë të përparimeve të papara teknologjike, inovacioneve dhe zbulimeve shkencore, veçanërisht në teknologjitë e informacionit dhe të komunikimit (TIK), ku mund të veçohet implementimi dhe përdorimi i rrjetit 5G në të gjithë botën.

Mu në kohën e zbatimit të 5G në të gjithë botën, sepse kjo u përputh me përhapjen e virusit COVID-19 dhe shpërthimin e pandemisë, teoricienët e konspiracionit ishin në gjendje ta lidhnin këtë virus (ndër të tjera) me 5G. Fakti është se shpërthimi i pandemisë e ka zhvendosur botën në një rrugë pa krye, duke ndërprerë shumë procese, vendosje të karantinës, krizë dhe, mbi të gjitha, humbje të mëdha njerëzore. Dhe si rezultat i gjithë kësaj, disi u përforcua dhe u përshpejtua përhapja e dezinformatave për 5G në të gjithë botën, përmes portaleve të ndryshme, rrjeteve sociale dhe mediave të ndryshme në lidhje me rrezikun dhe dëmin që shkakton 5G, për lidhshmërinë e 5G me virusin COVID-19. Pa dyshim, propaganda kundër 5G filloi me qëllime të mbrapshta ndaj vendeve të caktuara dhe institucioneve shkencore, të nxitura nga interesa politiko-ekonomike-psikologjike dhe interesa të thella të biznesit. Qëllimi i dezinformimit ishte – përhapja e panikut, frikës dhe frenimi i disa proceseve të avancuara të TIK-ut, gjegjësisht shkaktimi i teknofobisë. E me kalimin e kohës, shihet se dezinformimi rreth 5G është përhapur me një prapavijë më të thellë – për të ngadalësuar zhvillimin teknologjik të kompanive të caktuara që dolën të parat me shpikjet e 5G dhe zbatimin e rrjetit 5G, dhe si rezultat i luftës ekonomike midis Lindjes dhe Perëndimit mbi interesat e biznesit dhe dominimin në tregun e 5G (gjegjësisht luftë në zhvillimin e TIK-ut).

Sot, shumica e njerëzve duken të aftë të besojnë në storje, dezinformata dhe lajme të rreme, të cilat u fusin frikë, tmerr dhe gënjeshtra, dhe nuk duan aspak të dinë të vërtetën dhe gjërat e dëshmuara. Çuditërisht, nga njëra anë kemi arritje të larta njerëzore, përparime teknike me aftësi të udhëtimit në hapësirë, misione të papara të anijeve kozmike në planete të tjera, e nga ana tjetër, ka njerëz që ende besojnë në “tokën e sheshtë”, në dezinformata në lidhje me “menaxhimin e trurit” me ndihmën e rrjeteve 5G, etj.

Që në muajt e parë të përhapjes së pandemisë, filloi ndikimi dhe përhapja e fortë e dezinformatave në lidhje me 5G. Duke u nisur nga fakti që karantina është pikërisht arsyeja për vendosjen “fshehurazi” të stacioneve bazë të 5G, u bënë thirrje për gurëzimin e stacioneve bazë të 5G, sepse ato e “shkaktuakan virusin KOVID-19” dhe dezinformata të ngjashme. Kjo histeri e paparë e shkaktuar jo vetëm nga dezinformatat në lidhje me rrjetet 5G, por edhe nga dezinformatat e tjera dhe lajmet e rreme gjatë krizës së KOVID-19, shkaktoi një panik të vërtetë, duke futur frikë të paparë në një pjesë të madhe të popullsisë, veçanërisht te ata që ishin më pak të ditur në shkencë. Ngadalë po vërehej – sa shumë ka nevojë që shkencëtarët, profesorët, studentët dhe të gjithë ata që dinë – të dalin me guxim dhe t’i shprehin pikëpamjet e tyre publikisht. Mbi të gjitha – të gjithë kemi një detyrë të shenjtë ta paraqesim atë që e dimë me të vërtetë dhe atë që është e verifikuar. Kjo është e nevojshme, sepse bota ka ardhur në një përçarje, në një pikë kritike, të mbuluar me gënjeshtra.

Fakt është se dezinformatat dhe videot konspirative, nga “ekspertët” e vetëshpallur (të cilët u bënë ekspertë në fushën e 5G duke parë video 2 minutëshe) mund të shkaktojnë dëme të papara, por në të njëjtën kohë mund të mposhten me lehtësi duke i zbardhur gjërat dhe duke u kthyer në parimet themelore të fizikës dhe provat eksperimentale. Këta “ekspertë”, në dezinformata përdorin parametra të pjesshëm për të vlerësuar dëmin e 5G, me gjëra të nxjerra jashtë kontekstit, me shembuj që nuk mund të quhen eksperimente (sepse nuk janë të përsëritura) dhe “matje” të tjera të dyshimta. Më i zakonshmi ishte fakti që 5G rrezaton në frekuenca të larta. Mirëpo nuk u përmend asnjë parametër i vlefshëm se sa të larta janë frekuencat. Pavarësisht se sa të larta janë – spektri në të cilin rrezaton rrjeti 5G dhe teknologjitë aktuale është një spektër që i përket rrezatimit jo-jonizues (nën 300 GHz), dhe këto frekuenca janë shumë larg rrezatimit të dëmshëm jonizues dhe radioaktiv. Dhe mbi të gjitha, nëse e shikojmë vetëm parametrin e frekuencës (pa e shikuar forcën e fushës elektrike ose nivelin e fuqisë që rrezaton), atëherë të gjithë nuk do të ekzistonim që moti, sepse frekuenca e dritës së dukshme (atë që e shohim) është nga 400THz deri në 790THz*. Sipas ICNIRP në udhëzimet e dhëna në Shtojcën A [1], parametrat përkatës të matshëm janë ndarë qartë dhe në të njëjtin dokument përcaktohen kufijtë brenda të cilëve duhet të lëvizin këto parametra në mënyrë që të mos ketë efekte anësore nga rrezatimi i ndonjë teknologjie (për Maqedoninë shih [2]). Sipas [1] dhe në përputhje me artikujt tjerë shkencorë – rrezatimi 5G është brenda kufijve të lejuar dhe ende nuk ka prova përkatëse se është ndryshe. Më në fund, a janë të interesuara kompanitë e telekomunikacionit të shesin pajisje celulare të dëmshme dhe të rrezikshme?

Aq më tepër, mund të thuhet se disa nga zgjidhjet për t’u përballë me dezinformatat (jo vetëm të llojit 5G, por në përgjithësi) janë këto: shqyrtimi i rëndësisë së burimit nga i cili lexohet, si dhe ndjekja e hulumtimeve më të fundit të verifikuara dhe i punimeve shkencore të publikuara; ekzistenca e një filtri në rrjetet sociale, faqet e internetit, kanalet video për zbulimin dhe heqjen e dezinformatave dhe lajmeve të rreme (për shembull: ekzistenca e grumbulluesve të lajmeve të rreme dhe dezinformatave); prania më e madhe e njerëzve të arsimuar, profesorëve, shkencëtarëve dhe mjekëve të cilët do të informonin për hulumtimet relevante, rezultatet eksperimentale dhe arritjet, si dhe institucionet arsimore t’i kushtojnë vëmendje të madhe përdorimit të burimeve relevante të informacionit dhe rezultateve të provuara eksperimentale.

Për fund, çdo teknologji e përparuar është si magji – ne mund ta përdorim atë për të lënduar dikë, për ta dëmtuar atë, por gjithashtu mund ta përdorim edhe për të mirë, për të qeshur dhe për të komunikuar gjëra të bukura – kjo varet nga ne. E vetmja rrugëdalje është e vërteta. Vetëm ky është terreni më i qëndrueshëm mbi të cilin mund të mbështetemi dhe të hapërojmë drejt prosperitetit dhe mirëqenies së përgjithshme.

*Për krahasim, 1 GHz është 1000000000 Hz, dhe 1 THz është 1000000000000 Hz.

[1] https://www.icnirp.org/cms/upload/publications/ICNIRPrfgdl2020.pdf

[2]http://aek.mk/wp-content/uploads/2019/12/ИЗВЕШТАЈ-ОД-МЕРЕЊЕ-НА-НЕЈОНИЗИРАЧКО-ЗРАЧЕЊЕ-AEK-5G-NR.pdf

Ndaje:


                  
meta tim sliki-02.jpg

Ndikimi

i

dezinformimit

lidhje

me

5G

gjatë

krizës

KOVID-19

Tekste të tjera në blog

RMV, çdo ministër u lavdërua dhe u fotografua për projektin “Një pikë për shërbime” por ai asnjëherë nuk ishte i suksesshëm - Portalb

28.04.2023

Kolazh nga vizita e qeveritarëve në pikat “Një pikë për shërbime”. Foto nga institucionet zyrtare Zyrat “Një pikë për shërbime” të cilat u hapën Shkup, Kumanovë, Ohër, Manastir dhe Tetovë me qëllim që qytetarët t’i thonë “lamtumirë” pritjes në sportele, do të mbyllen dhe në vend të tyre do të hapen 333 sportele në filialet […]

Mbrojtja e identitetit tuaj digjital: Rëndësia e "Higjienës Kibernetike"

25.04.2023

Në epokën e sotme digjitale, është më e rëndësishme se kurrë të ndërmerrni hapa për të mbrojtur veten nga kërcënimet kibernetike. Nga viruset dhe softuerët keqdashës (malware) e deri te mashtrimet “phishing” dhe vjedhja e identitetit, ka një mori rreziqesh që mund të komprometojnë informacionin tuaj personal dhe të bëjnë kërdi në pajisjet tuaja. Kjo […]

Komunikimi i transformimit digjital me qytetarët – një kontribut i rëndësishëm për të kapërcyer hendekun

24.04.2023

Transformimi digjital po e ndryshon jetën tonë në mënyra që nuk mund ta imagjinonim as disa dekada më parë. Ai ka sjellë mundësi dhe sfida të reja dhe po e transformon mënyrën se si jetojmë, punojmë dhe komunikojmë me njëri-tjetrin. Megjithatë, komunikimi i transformimit digjital me qytetarët mund të jetë një sfidë, veçanërisht në Ballkanin […]

Institucionet si shkaktar i shkeljes së privatësisë në media

19.04.2023

Edhe nëse autoritetet kompetente shtetërore zbulojnë të dhëna private të një dhunuesi ose të viktimës, mediat nuk duhet ta transmetojnë atë informacion. Një gabim nga ana e autoriteteve shtetërore nuk nënkupton “leje” për shkeljen e parimeve etike të profesionit. Kështu thotë Kodi i Etikës së Gazetarëve të Serbisë, por praktika mediatike shpesh është krejtësisht e […]

“ADA”, asistenti digjital i bazuar në inteligjencë artificiale që do t’u japë informata qytetarëve të RMV-së për ndihmat shtetërore - Portalb

10.04.2023

Asistenti digjital “ADA”, foto: Qeveria e RMV-së Investitorët dhe qytetarët do të mund të marrin informata në lidhje me programet e ndihmës shtetërore të Qeverisë së RMV-së nëpërmjet asistentit të parë digjital “ADA” i cili është i bazuar në inteligjencë artificiale. Kështu thonë nga Zyra e zëvendëskryeministrit për Çështje Ekonomike, Fatmir Bytyqi dhe Fondi për […]

RMV, përdorimi i inteligjencës artificiale në institucionet shtetërore është i dobishëm, por edhe më i rrezikshëm nëse keqpërdoret - Portalb

09.04.2023

Iteligjenca artificiale, foto: The Creation of Adam, Freepik.com Përdorim i inteligjencës artificiale në sektorin publik do të ndihmonte në rritjen e cilësisë së shërbimeve, kursimit të kohës dhe parave të qytetarëve, por rrjedhimisht edhe do të parandalonte korrupsionin. Megjithatë, nëse IA përdoret në mënyrë jotransparente, pasojat janë edhe më të mëdha se përfitimet. Kështu deklarohen […]