Metamorphosis e-Bilten #6 – Fevruari 2007

Вовед: Национална стратегија за развој на електронските комуникации и информатичките технологии

Според Законот за електронски комуникации (pdf), Националната стратегија за развој на електронските комуникации и информатички технологии ја изработува Министерството за транспорт и врски на Република Македонија. За таа цел е оформена работна група во која членуваат претставници на Министерството за транспорт и врски, единиците на локална самоуправа, бизнис-секторот, граѓанскиот сектор, регулаторните тела и др.

Работната група, во чијашто работа учествуваат и претставници на Фондацијата Метаморфозис, ќе ја заврши нацрт-верзијата на 28 февруари, а веќе од 1 март текстот ќе биде достапен за пошироката јавност и преку конструктивна јавна расправа треба да се добие квалитетна стратегија којашто Парламентот на Република Македонија на предлог од Владата ќе треба да ја официјализира.

Николче Мицкоски, програмски асистент
во Фондацијата Метаморфозис

Вести: Македонија

• Општина Македонска Каменица мигрираше на Опен Офис
• „Мајкрософт“ и со „Виста“ продолжува да нè фиромизира
• „Мобилком Австрија“ стана трет мобилен оператор во Македонија
• Европскиот ден за заштита на личните податоци прославен преку Ден на отворени врати за граѓаните
• „МАТ“ – резервирање и плаќање авиобилети преку интернет
• „Он.нет“ нов фиксен оператор
• ФИООМ – проект „Креативна настава и учење“: Бесплатен пристап до интернет-бази на информации

Вести: Свет

• Ден за побезбеден интернет 2007 – 6 февруари 2007 година
• Официјален почеток на проектот We-Go
• Петиција на ниво на ЕУ: Јавноста има право на пристап до трудови финансирани со пари на граѓаните

Активности на Фондацијата Метаморфозис

• Конкурс за отворање дигитални клубови (е-точки) со најмногу по 6 компјутери
• Граѓаните го оценуваат uslugi.gov.mk
• Метаморфозис ја претстави првата нацрт-верзија на ИКТ стратегијата за правосудство
• Средба на Метаморфозис со министерот за информатичка технологија, Иво Ивановски
• Работилница за анкета за потребите од ИТ обуки на државните службеници
• 74 вработени од 22 општини во Македонија обучени за работа со Опен Офис
• Излезе од печат третиот број на Водичот за ИКТ на Метаморфозис: Приватноста како основно човеково право
• Објавена брошурата Препораки и заклучоци од Меѓународната конференција е-Општество.Мк

Најави на настани

• 27 февруари (11:00-13:00 ч.), Стопанска комора, Скопје: Трибина со интернет-провајдерите за широкопојасниот пристап на интернет во Национална стратегија за развој на е-комуникации и ИТ
• 19-23 февруари: УНДП организира работилници за слободен софтвер во Прилеп, Штип, Карпош, Тетово и Струга.
• 22-24 февруари, Фондација Метаморфозис , Скопје: Тридневна работилница „Семантика на веб“ под водство на Марсел Марс и Томислав Медак од Мултимедијалниот институт од Загреб во организација на Контрапункт/Точка.
• 23-25 февруари, Музеј на современа уметност, Скопје: Тридневна работилница „Sul Suono“ – историја на експериментална музика и саунд арт, под водство на Енрико Глереан, во рамките на проектот „Consumer vs. User“ на Line I+M.

Термин на месецот: Употребливост

Употребливост (анг. usability) е термин со кој се определува леснотијата со која луѓето може да користат одредена алатка или друг објект за да постигнат определена цел. Употребливоста може да се однесува и на методите за мерење на употребливоста и изучувањето на принципите кои лежат во основа на перцепираната ефикасност или елеганција на објектот. При интеракцијата човек-компјутер и во информатиката, употребливоста обично се однесува на елеганцијата и јасноста на дизајнирањето на интеракцијата со компјутерска програма или веб-сајт.
(Повеќе за терминот на месецот може да се прочита на Википедија на македонски, во написот подготвен од тимот на Метаморфозис.)

Совет на месецот: Поставување на Опен Офис стандардно да ги зачувува документите во Мајкрософт Ворд формат

Ако го користите Опен Офис како основен канцелариски пакет, а разменувате документи со голем број луѓе кои користат само Мајкрософт Ворд, можете да поставите Опен Офис стандардно (by default) да ги зачувува документите во Мајкрософт Ворд формат, односно со наставка .doc, на следниот начин:
Кликнете на менито Алатки (Tools) > Опции (Options) > Вчитување/Зачувување (Load/Save). Има дел „Стандарден формат на датотека“ (Default file format). Под „Тип на документ“ (Document Type) изберете „Текстуален документ“ (Text Document) и потоа под „Секогаш зачувај како“ (Always save as) изберете го саканиот формат на датотека, односно Microsoft Word 97/200/XP. На овој начин Опен Офис ќе ги зачувува сите документи со наставка .doc, односно како Мајкрософт Ворд документ.

Апликација на месецот: Ирфан Вју

Ирфан Вју е многу брз, мал, компактен и иновативен графички прегледувач за Виндоус. Во фокусот на Ирфан Вју се брзината и едноставноста и иако се работи за апликација од околу 1 МБ, може да ги задоволи потребите и за напредно уредување на слики.

Препорачани линкови

• Американскиот закон за пристап до државните е-услуги (рецензија)
• Е-учење за деца (рецензија)
• Ебру – турски придонес за светското културно наследство (рецензија)
• Волонтерска мрежа Рок-образование од Филипините (рецензија)

Издавач: Фондација Метаморфозис, ул. Наум Наумовски Борче 88а, 1000 Скопје. Тел. +389(0)2 3109 325, факс +389(0)2 3225 206.
Е-пошта info@metamorphosis.org.mk, веб-сајт www.metamorphosis.org.mk.

Intro: National Strategy for Development of Electronic Communications and Information Technologies

According to the Law on Electronic Communications (pdf), National Strategy for Development of Electronic Communications and Information Technologies is drafted by the Ministry of transport and communications of the Republic of Macedonia. Therefore, a working group with representatives of Ministry of transport and communications, local self-government units, business sector, civil sector, regulatory bodies, etc., has been formed.

The working group, in which representatives of Metamorphosis Foundation also participate, will complete the draft version on February 28, and from March 1 the text will be available to wider public and through constructive public debate a quality strategy should be produced that should be proposed by the Government and made official by the Parliament of the Republic of Macedonia.

Nikolce Mickoski, program assistant,
Metamorphosis Foundation

News: Macedonia

• Municipality of Makedonska Kamenica migrated to OpenOffice.org
• Mobilkom Austria becomes third mobile operator in Macedonia
• Microsoft continues to FYROM Us with Vista
• European Data Protection Day celebrated with Open Doors Event
• On.Net – new operator in fixed telephony in Macedonia
• MAT: Online reservation and payment for airplane tickets
• FOSIM’s Creative Teaching and Learning Project: Free Access to Internet Databases

News: World

• Safer internet day 2007 – February 6, 2007
• Official Launch of “We-Go” Project
• EU: Petition for guaranteed public access to publicly-funded research results

Activities of Metamorphosis Foundation

• Open Competition for Establishing Digital Clubhouses (e-Points) with 6 computers each
• Citizens Evaluate uslugi.gov.mk
• Metamorphosis presented the First Draft Version of the ICT Strategy for the Judiciary
• Metamorphosis Meeting with Ivo Ivanovski, Minister of Information Technology
• Good Governance Project: Workshop on Survey on Needs of IT Trainings for Civil Servants
• Employees from 22 Municipalities Trained to Use OpenOffice.org
• New publication: Metamorphosis ICT Guide #3 – Privacy as a fundamental human right.
• New publication: Recommendations and Conclusions from the International Conference e-Society.Mk 2006 booklet

Announcements of Events

• Feb 27, 11:00-13:00 hrs, Chamber of Commerce, Skopje: Round Table with the ISPs on the Broadband section of the National Strategy for Development of e-Communications and IT
• Feb 19-23: UNDP organizes one-day workshops on Free and Open Source Software in Prilep, Shtip, Karposh, Tetovo and Struga.
• Feb 22-24, Metamorphosis, Skopje: Three-day workshop “Semantic Web” lead by Marcell Mars and Tomislav Medak from the Multimedia Institute, Zagreb, organized by Kontrapunkt/Tochka.
• Feb 23-25, Museum of Contemporary Art, Skopje: Three-day workshop “Sul Suono” – history of experimental music & sound lead by Enrico Glerean (IT/UK), part of the „Consumer vs. User“ project by Line I+M.

Word of the Month: Usability

Usability is a term used to denote the ease with which people can employ a particular tool or other human-made object in order to achieve a particular goal. Usability can also refer to the methods of measuring usability and the study of the principles behind an object’s perceived efficiency or elegance. In human-computer interaction and computer science, usability usually refers to the elegance and clarity with which the interaction with a computer program or a web site is designed.
(Read more on Wikipedia. Metamorphosis’ team updates the Macedonian version with the definitions for the terms from this section.)

Tip of the month: Setting OpenOffice.org to save documents by default in the Microsoft Word .doc file format

If you use OpenOffice.org as your primary office software and you are exchanging documents with lot of people that do not use OpenOffice.org, but Microsoft Word you can set OpenOffice.org to save documents by default in the Microsoft Word file format, i.e. with .doc extension:
Go to Tools > Options > Load/Save. There is a section named “Default file format”. Under “Document Type”, select “Text Document”, then under “Always save as”, select the preferred file format, i.e. Microsoft Word 97/200/XP. From this point on OpenOffice.org will save all documents with .doc extension, i.e. in the Microsoft Word file format.

Application of the Month: IrfanView

IrfanView is very fast, small, compact and innovative graphic viewer for Windows. IrfanView focuses on speed and simplicity, and although the application size is about 1 MB, it is very useful even for the advanced picture editing.

Recommended links

• USA Law enabling Accessibility: Section 508
• E-Learnign for Kids
• Ebru painting – Turkish contribution to world cultural heritage
• Volunteer Network Rock Ed Philippines

Published by Metamorphosis Foundation. ul. Naum Naumovski Borche 88-a, 1000 Skopje. Tel. +389(0)2 3109 325, fax +389(0)2 3225 206.
E-mail info@metamorphosis.org.mk, web www.metamorphosis.org.mk.