“Дигитализацијата е возможна мисија само ако се гради на здрава ИТ основа” – Мета.мк Новинска агенција
Нови дигитални материјали за учење како дел од новата Концепција за основно образование, електронски алатки, интерактивни табли, електронско пријавување за упис во средно училиште, електронско аплицирање за стипендија, за студентско легло во студентски дом, водење евиденција во електронски дневник… Ова се само некои од можностите и услугите кои се дел од образовниот систем во С. Македонија.
Надлежните често кажуваат дека дигитализацијата на образованието е услов за дигитална трансформација на целото општество, но прашањето што се поставува е дали најпрво е потребно да се обезбеди квалитетна ИТ основа за да може да не се случува во пракса да „паѓа“ електронскиот дневник, или пак, студентот да има потешкотии при аплицирањето за студентско легло?
Иако образовниот систем на С. Македонија многу доцни со воведување на електронски услуги, не треба да се избрза процесот само поради таа причина, без притоа да има добра основа, односно сервери кои нема да паѓаат или да бидат подложни на хакерски напади. Квалитетната ИТ основа е приоритет, е ставот на организацијата Младински образовен форум.
„Избрзувањето од овој тип само го влошува проблемот и прави дополнителна работа за професорите и наставниците, кои мора да работат и со електронската и со печатената верзија на дневници, индекси и слично“, сметаат во младинската организација.
Студентите сакаат дигитална форма на пријавување испит
МОФ има работено на проект со назив „Студентска акција за дигитализирани образовни услуги“ преку кој се разви дигитална алатка (преку организиран студентски хакатон) за да се намали бројот на непријавени оценки и изгубени пријави за испит во хартиена форма, конкретно за услугите на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“. Нотирано е дека високообразовните институции даваат посебен осврт и во план им е воведување на дигитализација на наставата, нови иновативни методи на држење настава, инвестиција во ИКТ средства и слично.
„Очигледна е дискрепанца помеѓу тоа што го планираат образовните установи и тоа што го очекуваат студентите да биде дигитализирано. Имено, студентите повеќе се надеваат на дигитализација на административните процедури на факултетите, кои ги има во изобилство, за да се намали чекање редови во студентски служби, трошење пари за пријави на испит, заверки на семестар, уплаќање на школарина, проблеми со изгубени пријави, индекси, уплатници. Има дискрепанца помеѓу тоа што институциите го имаат во план и услугите кои студентите се надеваат дека ќе им бидат достапни. Тие попрво би прифатиле дигитална форма на пријавување на испит, отколку смарт табла или нови иновативни методи на следење настава од дома“, велат во МОФ.
Исто така, било нотирано дека дигитализацијата е многу скап процес и УКИМ како најголем универзитет во државата, што вклучува голем број на факултети со различни нивоа на дигитализација, и при тоа има функционира на база на архивирање на сите документи во печатена форма, не може да ги истера процесот на дигитализација толку брзо колку што се бара, или со иста брзина како што го направиле другите приватни и државни, далеку помали универзитети.
Она што образовните власти го најавија минатата година, е дека согласно Концепцијата за основно образование, предвидено е да има учебници во дигитална форма, кои нема да бидат само обични учебници прикачени онлајн во pdf формат, туку треба да понудат одредена интеракција, односно можност учениците да решаваат квизови, задачи и слично. Има ли нашата држава има пари и капацитет за вакво нешто да овозможи? За МОФ, малку е тоа веројатно.
„Дигитализацијата е скап процес, кој треба константно да биде ажуриран и „пазен“ од хакерски напади, затоа е и се одолговлекува. Потребни се ИТ лица кои ќе бидат заангажирани за да ги следат и ажурираат тие интерактивни програми за учениците. Деканот на ФИНКИ нагласи дека е многу тешко да се задржи/привлече ИТ кадар да работи во УКИМ, затоа што факултетите не можат да понудат паричен надоместок што лицето го добива во другите приватни бизниси. Малку веројатно е дека има пари и капацитет за да се воведат такви програми“, сметаат во организацијата.
Министерот за образование и наука Јетон Шаќири, пак, смета дека со новата Концепција за основното образование, дигитализацијата во образованието се издигнала на повисоко рамниште, како доближување до глобалните трендови на квалитетно образование.
„Од почетокот на изминатата учебна година, во примена се новите дигитални материјали за учење, согласно новите наставни програми за четврто одделение. Следната учебна година интерактивни материјали ќе користат учениците од петто одделение, а етапното воведување е во согласност со развиеноста на вештините за примена на ИТ технологија и на електронски алатки. И во училниците воведуваме современа ИТ технологија, интерактивни табли и други помагала кои овозможуваат поквалитетна настава“, изјави министерот.
Линк до оргиналниот текст: Дигитализацијата е возможна мисија само ако се гради на здрава ИТ основа | Meta.mk
Оваа истражувачка сторија е подготвена како дел од проектот „Зголемување на граѓанското учество во дигиталната агенда – ICEDA“, кофинансиран од Европската Унија и имплементиран од Фондацијата Метаморфозис (Северна Македонија), Академијата за е-Влада (Естонија), Движењето Доста! (Албанија), Партнери за демократски промени Србија (Србија), НВО 35мм (Црна Гора) и Open Data Косово (Косово).
Оваа истражувачка сторија е подготвена со финансиска поддршка на Европската Унија. Содржината на истражувачката сторија е единствена одговорност на Фондацијата Метаморфозис и авторот и на ниту еден начин не ги одразува ставовите на Европската Унија.
Сподели:
Останати блог текстови
„Реформската агенда со скромни чекори : Граѓанскиот сектор вклучен во мониторингот, но институциите се затворени“ - Мета.мк Новинска агенција
22.09.2025
Македонија исполнила само 2 од 5 планирани чекори до декември 2024 година, или 40% од проектираните обврски fatemeh-rezvani-MnPWB-ybjHQ-unsplash Северна Македонија направи многу малку во однос на тоа што е потребно за реформската агенда. Ова го покажа табелата на резултатите од Програмата за развој и реформи на Западен Балкан објавена од Европската комисија. Граѓанското општество, иако […]
"Владата со селективна транспарентност: Бомбардирањето со соопштенија го маскира криењето на клучните информации" - Мета.мк
19.09.2025
Новинарите предупредуваат за сериозни пречки за пристап до клучни информации. Фото: Мета.мк На прв поглед, Владата на С. Македонија изгледа отворена: најавува активности, споделува соопштенија за медиумите и изјавува посветеност кон Стратегијата за транспарентност 2023–2026. Но, зад фасадата на отвореност лежи селективна практика: самите институции одлучуваат кои точки од дневниот ред да ги објават, кои […]
Препораките на ДКСК водат кон заробување на институциите
23.04.2025
Интервју со Данче Даниловска-Бајдевска, програмска директорка во Фондацијата „Метаморфозис“ Автор: Васко Маглешов Објавено на 23 април 2025 во 10:29 Антикорупциската комисија (ДКСК), минатата недела објави дека направиле антикорупциска проверка на шест закони, помеѓу нив, и на Законот за слободен пристап до информации од јавен карактер, единствениот механизам, преку кој, новинарите и граѓаните бараат информации за […]
Измените во медиумското законодавство се проевропски само делумно
16.04.2025
Измените во Законот за медиуми кој е во фаза на второ читање во Собранието и го мина надлежниот комисиски филтер, има за цел, како што напишала Владата и надлежното министерство – да го исполни Патоказот за реформи во делот на Поглавје 23 и да изврши усогласување со европското закoнодавство, со тоа што овојпат ги вметнува […]
Изборно рекламирање и социјална инклузија: Медиумите треба да ги разобличат стереотипите, а не да ги репродуцираат
29.01.2025
Наместо да се претстават како активни учесници во општеството, маргинализираните групи од политичките актери се портретирани како жртви или лица кои имаат потреба од помош. Дополнително, медиумите ретко ги преиспитуваат политичките наративи, што доведува до репродукција на стереотипи. Недостатокот на капацитети и знаења за инклузивно информирање само ја влошува состојбата. прод. д-р Марина Тунева Социјалната […]
Татјана Хилшер-Богусевич: Властите да најдат поефикасни законски решенија за демократски избори, не треба да се занемарува застапеноста на жените
30.12.2024
Татјана Хилшер-Богусевич. Фотографија од Порталб За време на организирањето на демократски избори, еден од предизвиците со кои се соочуваат земјите кои имаат релативно нов демократски режим, особено земјите кои излегоа од комунистичкиот режим, е недостатокот на јасни надлежности и доволно ресурси на институциите за управување со изборите. Културата на воведување нецелосни измени на изборните закони […]
