Во денешното дигитално доба, поважно е од кога било да преземете чекори за да се заштитите од сајбер заканите. Од вируси и малициозен софтвер па сѐ до измами со фишинг и кражба на идентитет, има многу ризици кои можат да ги компромитираат вашите лични информации и да направат хаос на вашите уреди. Затоа практикувањето добра сајбер хигиена е од суштинско значење за заштита на вашиот дигитален живот.

Што е сајбер хигиена?

Сајбер хигиената се однесува на збир на практики и мерки што можете да ги преземете за да ја одржите вашата дигитална безбедност и да се заштитите од сајбер закани. Исто како што практиките за лична хигиена како миење раце и четкање на забите помагаат да се спречи ширењето на бактерии и болести, практиките за сајбер хигиена помагаат да се спречи ширењето на малициозен софтвер, вируси и сајбер напади.

Еве неколку клучни практики за сајбер хигиена што можете да ги прифатите за да се заштитите:

Одржувајте ги ажурирани софтверот и оперативниот систем
Софтверот и оперативните системи редовно се ажурираат за да се поправат пропустите и да се решат безбедносните проблеми. Одржувањето на вашите уреди со најновите безбедносни закрпи и ажурирања е една од најважните работи што можете да ги направите за да се заштитите од сајбер закани. Вклучете ги автоматските ажурирања за да не морате да се грижите да ги одржувате.

Користете силни и уникатни лозинки
Користењето силни и единствени лозинки за сите ваши онлајн сметки е од суштинско значење за да се спречи неовластен пристап. Силната лозинка треба да биде долга најмалку 12 знаци и да вклучува мешавина од големи и мали букви, бројки и симболи. Избегнувајте да користите вообичаени зборови, фрази или лични информации што може да се погодат или лесно да се најдат на интернет. Размислете за користење на управувач со лозинки за безбедно генерирање и складирање на вашите лозинки.

Овозможете двофакторна автентикација
Двофакторната автентикација додава дополнителен слој на безбедност на вашите онлајн сметки со тоа што бара втор облик на верификација покрај вашата лозинка. Ова може да биде код испратен до вашиот телефон или скенирање на отпечатоци од прст. Овозможувањето двофакторна автентикација, секогаш кога е можно, може да помогне да се спречи неовластен пристап дури и ако вашата лозинка е компромитирана.

Внимавајте на сомнителни врски и преземања
Фишинг измамите се вообичаена тактика што ја користат сајбер-криминалците за да ве измамат да ги дадете вашите лични податоци. Тие често вклучуваат врска или прилог на кој, кога ќе се кликне, може да инсталирате малициозен софтвер или да ве однесе до лажна страница за најавување. Внимавајте на линкови и преземања од непознати извори и никогаш не давајте лични информации освен ако не сте сигурни за легитимноста на барателот.

Редовно правете резервни копии на вашите податоци
Правењето резервна копија на вашите важни датотеки и податоци е од суштинско значење за да се спречи губење во случај на сајбер напад или дефект на уредот. Погрижете се редовно да правите резервна копија од вашите податоци на надворешен хард диск или услуга базирана на облак. На тој начин, дури и ако вашиот уред е компромитиран, сепак можете да ги вратите вашите податоци.

Користете анти-вирус и анти-малициозен софтвер
Анти-вирус и анти-малициозен софтвер може да помогне во откривање и отстранување на малициозни програми од вашите уреди. Погрижете се да користите реномиран софтвер и да го ажурирате за да се осигурате дека сте заштитени од најновите закани.

Останете заштитени додека сте поврзани
Користењето на виртуелна приватна мрежа (VPN) за далечински работници е најдобриот начин за заштита на мрежите. VPN создава безбедна врска што ги шифрира информациите за да бидат скриени додека се во транзит. Оваа врска им го отежнува прегледот и пристапот до податоците на напаѓачите.

VPN е од суштинско значење кога се пристапува до чувствителни податоци како што се информации за лична идентификација (како што се броеви за социјално осигурување) или заштитени здравствени информации, особено кога се користат јавни Wi-Fi мрежи. На денешното хибридно работно место, VPN е неопходнo за заштита од сомнителни активности.

Како заклучок, сајбер хигиената е суштински дел од заштитата на вашиот дигитален живот. Со усвојување на овие практики, можете да го минимизирате ризикот да станете жртва на сајбер напади и да се погрижите вашите лични податоци да останат безбедни. Запомнете, малку труд сега може да ве спаси од многу проблеми на долг рок.

——————————————————————————————————————

Овој едукативен текст е подготвен со финансиска поддршка на Европската Унија. Содржината на овој текст е единствена одговорност на авторите и во никој случај не може да се смета дека ги одразува гледиштата на Европската Унија.

Проектот „Зголемување на граѓанското учество во Дигиталната агенда – ИЦЕДА“ го спроведуваат Фондацијата Метаморфозис (Северна Македонија), Академијата за е-Влада (Естонија), Левизја Мјафт! (Албанија), Партнери за демократски промени (Србија), НВО 35мм (Црна Гора) и ОДК – Отворени податоци Косово (Косово). Проектот се реализира со финансиска поддршка од Европската Унија.

Сподели: